Statik elektrik
Statik elektrik nedir? statik elektriğin zararlari nelerdir? statik elektrik vücuttan nasıl atılır?
STATİK ELEKTRİK NEDİR?
Statik elektrik, bir maddenin içerisindeki ya da yüzeyindeki elektrik yüklerinin oransızlığı olarak tanımlanmaktadır. Yük, elektrik akımı ya da elektriksel deşarj tarafından uzağa hareket etmeye başlayacağı zamana kadar aynen kalır. Statik elektrik, elektrik telleri ya da diğer iletkenler boyunca akan ve enerji aktaran elektrik akımının tam aksi olarak adlandırılmaktadır.
Çocuğun kaydırakla olan teması, çocuğun saçının pozitif bir şekilde yüklenmesine sebep olur ve bu yüzden her bir saç teli bir diğerini iter. Saç aynı zamanda negatif yüklü kaydırak yüzeyinin de çekimine kapılabilir.
Statik elektrik yükü, iki yüzey birbirine temas edip ayrıldığında oluşur, ve en az bir yüzey elektrik akımına karşı yüksek direnç gösterir (ve bu sebepten dolayı elektriksel bir yalıtkandır). Statik elektriğin etkileri birçok insana tanıdık gelmektedir. Çünkü, insanlar kıvılcımı, aşırı yük, büyük bir elektriksel iletkenin (ör: yere giden bir yol) veya zıt polaritede aşırı yüklü bir bölgenin (pozitif veya negatif) yanına yaklaştırıldığında nötralize olduğundan hissedebilir, duyabilir ve hatta görebilir. Statik şokun en çok bilinen olgusu, daha spesifik olarak bir elektrostatik deşarj, yükün nötralizasyonu nedeniyle oluşmaktadır.
STATIK ELEKTRIĞİN ZARARLARI
Statik elektrik görünüşte zarar vermeyecek bir elektrik türü olarak düşünülse de aslında oldukça büyük zararlara neden olabilir. Yüklenme sonrasında temas ile yük boşalmaları endüstri ve ticari alanlarda ciddi zararlara neden olabilmektedir.
?Statik elektrik insanlarda deri hastalıklarına neden olabilir.
?Düşük voltajlar ile çalışan elektronik devre elemanlarına zarar vererek devreleri işlemez duruma getirebilir.
?Elektronik tabanlı sistemlerde devre elemanlarını etkilemese de devre akımlarını etkileyerek sistemin istenmeyen sonuçlar döndürmesine sebep olabilir.
?Yanıcı veya patlayıcı özelliğe sahip sıvı ve gazlarla temasında istenmeyen felaketlere sebep olabilir.
?Üretim alanlarında kağıt, kumaş vb. gibi ürünler statik elektrik sonucunda birbirlerini iterek dağılabilir veya birbirlerini çekerek yapışabilir bu da otomasyonda problemler yaratabilirler.
STATIK ELEKTRİK VÜCUTTAN NASIL BOŞALTILIR?
Elbisenizi giyerken, benzer şekilde, cisimler birbirlerine yaklaştıklarında veya dokunduklarında aralarında yük transferi gerçekleşir ve statik elektrikle yüklenirler. İnsan vücudunda olan elektrik özellikle ellerde yüzde başta yoğunlaşmış haldedir. Temas veya sürtünme yolu ile bir cisme dokunduğumuz zaman vücudumuz ile cisim arasında bir yük geçişi olur. Negatif olarak yüklenen vücudumuz ile başka bir cisme temas ettiğimizde ani bir şekilde yük boşalması yaşanır.
Böylece yüklerin cinsi ve miktarında değişiklik meydana gelir. Statik elektriğin miktar olarak artışı en çok da sürtünme yoluyla gerçekleşir. Statik elektrik şarjı nemli ortamlarda daha az, kuru ortamlarda ise daha fazladır. Bu nedenle sürekli kuru ortamlarda bulunuyorsanız aklınıza geldikçe vücudunuzdaki statik elektriği boşaltma, sağlığınız açısından faydalı olur.
Vücuttaki statik elektriğin fazlasını dışarı atmak için ya çıplak el ve ayakla toprağa elleyerek bir nevi toprak hattı yaparak ya da su ile yıkanarak bu elektronları dışarı aktarmakla statik elektrik boşaltılır.
